De Tjonger

De Tjonger of Kuinder is al sinds jaar en dag over een lengte van nog geen kilometer de noordgrens van Twijtel. Bovendien de grens tussen het Friese en Stellingwerfse deel van de provincie. En dientengevolge ook nog een de taalgrens, al is die minder stak dag zij doet vermoeden. Met name in de Stellingwerven wordt is diverse dorpen nogal wat Fries gesproken.

Overigens was de grens voor de kanalisatie in 1888 veel minder rechtlijnig dan het huidige strakke kanaal. De oude meanders zijn nabij de Prikkedambrug nog goed terug te vinden. Begrijpelijkerwijs   liggen er aan de  noordkant van het kanaal stukken grond  die destijds tot de Stellingwerven behoorden, nu in de gemeente Heerenveen.  Aan de zuidkant is dat uiteraard omgekeerd ook het geval. 

Alleen voor de landeigenaren (veelal boeren) was dat even lastig. Huizen stonden er niet in dit gebied. Immers wie droge voeten wilde houden bouwde zijn huis op de hoger gelegen zandrug. Onder Makkinga niet ver van de huidige Bercoperweg.

Of er heel vroeger huizen toch huizen langs de Tjonger hebben gestaan? Die kans zit er wel in, maar we zitten dan al in de Middeleeuwen. Dus vóór 1500. 

De Tjonger-rivier  ca 1850  (thv 'vondel' en 'wad' kwam in 1888  de ophaalbrug)

Het Tjongerkanaal  ca 1920 (de oude meanders zijn nog goed te herkennen)