1664

De oudst bekende  kaart waarop het buurtschap staat aangegeven stamt uit 1664. Tussen de (huidige Bercoper) weg en de Tjongerrivier,  omringd door 'Hooge Veenen',  staan een paar boerderijtjes afgebeeld. Samen 't Wytel vormend. Van een molen is nog geen sprake. Althans niet op het buurtschap. In het dorp staat er wel een afgebeeld. Het kerkepad dat dat de kerken van Makkinga, Nijeberkoop en Oldeberkoop met elkaar verbond - en er vermoedelijk al wel moet zijn geweest - vinden we niet aangegeven. Wel zien we even zuidelijker de voorloper van de huidige Bovenweg.  Genoemde wegen zijn uiteraard zandwegen. De Abbendijk is nog niet in beeld. Wel lijkt er langs de zuidelijke oever van de Tjonger een voetpad te lopen.

ca 1700

De Schotanus/Halma kaart, die in 1718 voor het laatst werd bijgewerkt, geeft een halve eeuw later een iets duidelijker beeld. Ik  ben zelfs zo vrij om aan de hand daarvan  een kleine' vertaling naar het 19e-eeuwse Twijtel te maken. 'De Molen' heeft er zijn plekje gevonden en we tellen verder nog eens 5 bouwwerken. Vier daarvan moeten de Zathes I t/m IV zijn. Nr I het dichts bij de Tjonger. nr II er vlak naast. Ontsloten door een zandweg vanaf de 'Bovenwech' (nu Bercoperweg).  Daar waar het weggetje zich splitst moet Zathe III staan en iets verder richting het dorp nr IV.Tenslotte staat vlak  bij  de molen  dan nog de molenaarswoning.  Gezien deze constateringen  moet het weggetje toen al nabij de latere Kromkamp-plaatsen op de weg zijn uitgekomen. Naast de molen op Twijtel kent  Makkinga in de kom nog een molen. Een vulmolen.  Langzamerhand hebben de boeren op Twijtel  Bouw- weide-  en hooilanden hebben aangelegd. Alleen laatste  daarvan, de 'Hooy Landen', worden met name genoemd, en zijn het dichtst bij rivier gelegen. De latere Abbendijk, komend uit Tronde,   eindigt nabij de  'Buytenwech'   De stippellijn  vanaf deze driesprong tot aan de Tjonger duidt de grens aan tussen Makkinga en Nijeberkoop, en is daarmee tevens de westgrens van Twijtel. Tussen de beide wegen is, zuidoostelijk van Twijtel Middelburen ontstaan rondom het voorname 'Lyklama'. Ook nu is het kerkepad  nog niet aangegeven.

1829

Ruim een eeuw later is er pas weer een kaart voor handen waarop buurtschap gedetailleeerd staat aangegeven. In kleur nog wel. De naam staat er dan wel niet bij, maar de molen en de boerderijen staan er duidelijk in rood op aangegeven. Met dien verstande dat de boerderij Zathe I is verdwenen. Het weggetje naar de destijds de Zathes I en II lijkt ook verdwenen. Het is nu ongetwijfeld nog slechts de toegangsweg voor de boerderij van Zathe II, en staat derhalve niet meer aangegeven. Wat over blijft is het - door mij zo genoemde 'L-vormige weggetje'  Nu zijn ook de in cultuur gebrachte percelen duidelijk aangegeven. Wat de nog steeds onverharde egen betreft, is de Abbendijk doorgetrokken tot aan de (huidige) Grintweg, en sluit daar aan op wat later'de  'Gorredijksterweg' zal worden genoemd. Deze weg gaat via de Nijeberkoper brug en is een belangrijke verkeersader tussen de marktplaatsen Gorredijk en Makkinga. Tenslotte staat nu ook het kerkepad in stippellijn aangegeven.

1849

1854

1864

1865                                     ca 1865

1922

ca 1952

ca 1956

ca 1982